مقابله با تنبلی کنکور و درس خواندن

گاهی اوقات تنبلی کنکور ، تعلل و پشت گوش انداختن یک فعل برای خیلی از افراد آنقدر ادامه دار می شود که حتی شاید داوطلب بیشتر از یکسال برای مطالعه ی کنکور زمان بگذارد.

این عامل باعث می شود که فرد رنج و نگرانی این معضل را درک کرده، اما به شیوه و نحوه ی مقابله با آن نتواند واقف شود. دلایل متعددی برای اهمال کاری در کنکور و راه های غلبه برآن وجود دارد که مهم ترین آن ها را بررسی خواهیم کرد.

ترس از مواجهه با مشکلات عامل اصلی تنبلی

اغلب اوقات شفاف بودن و روشن شدن تمام ابعاد و جنبه های یک تئوری برای پیش بردن مطالعه و آمادگی درکنکور سراسری، باعث ایجاد ترس درمواجه با یک مشکل خواهد شد.

برای مثال یک داوطلب کنکور سراسری را در نظر گرفته که از ابتدای مطالعه برای کنکور سراسری به امتحان کردن انواع روش ها از جمله مطالعه، دوره کردن، تست زنی، جمع بندی و خلاصه نویسی و… اقدام می کند.

این عوامل باعث ایجاد یک ترس کاذب برای داوطلب کنکور سراسری شده و وی را از ادامه دادن در این مسیر باز می دارد. زیرا به رسیدن نتیجه ی دلخواه اطمینان ندارد.

در این حالت وی مدام درحال عقب انداختن مطالعه ی دروس می باشد و این شیوه را تا جایی پیش می برد که با خود می گوید ای کاش از نقطه ای آغاز می کردم و متأسفانه اگر به این موارد آگاه شود و بخواهد از نیمه ی راه آغاز کند نیز با وجود ترس و اضطراب از کارهای مختلف و عدم گرفتن نتیجه ی مطلوب بازهم مطالعه را به تعویق خواهد انداخت.

به این معضل نام عدم اطلاع از همه چیز را می توان نسبت داد، یعنی ترس از مواجهه با مشکل که به علت نا آگاهی دقیق و شفاف از مراحل کار در افراد ایجاد شده است که آن ها را به طور کل از کارکردن و ادامه ی مسیر باز می دارد.

بنده نیزبارها در میان داوطلبان کنکور سراسری با این پدیده مواجه شده ام که گاهی یک فرد کنکوری به علت داشتن وزن ذهنی زیاد برای اجرای یک برنامه ی حداقلی نیز مقاومت می کند.

در این شرایط نکته ایی که به فرد پیشنهاد می شود این است که قرار نیست از ابتدا همه چیز را بدانیم و تمام مراحل را بتوانیم برای خودمان تصور کنیم و به طور کلی راه و مسیر از ابتدا مشخص باشد.

مسیر پر پیچ و خم موفقیت در کنکور سراسری

گویی ما فقط می توانیم در همان مسیری که پیش روی خود می بینیم قدم بگذاریم و با حداقل داشته هایمان کار را آغاز کنیم، تا گرفتار همه چیزدانی نشویم و رفته رفته بتوان به شرایط مسلط شد و از اهمال کاری یا سستی حین مطالعه و نوسان در مطالعه پرهیز کرد.

مانند قانونی در فیزیک که می گوید نیروی اصطحکاک جنبشی کمتر از اصطحکاک ایستایی می باشد. یعنی جسمی که به حرکت درمی آید نسبت به زمانی که در حالت سکون و ایستا است برای جنبش و حرکت به اصطحکاک بیشتری نیاز دارد.

یا در مثالی دیگر حرکت یک هواپیما را در نظر بگیرید که برای شروع پرواز به سرعتی معادل 300 تا 400 کیلومتر نیاز دارد. اما زمانی که به حرکت در می آید و در آسمان قرار می گیرد سرعت آن به بالای 600 تا 800 کیلومتر می رسد.

پس می توان گفت که هنگام حرکت و شروع به سرعت بیش تری نیاز دارد تا حرکت را آغاز کند. اما هنگامی که در آسمان قرار گرفت شرایط به حالت نرمال تری تبدیل می شود.

پس سعی کنید تا با کم کردن وزن ذهنی و ابهامات خود در باب این مسائل از عملگرایی دور نشوید. زیرا دانستن همه چیز در ابتدا غیر ممکن خواهد بود و ما قرار است که از ابتدا شروع کنیم و هر روزی که از ابتدا بگذرد راه حل های بیش تری دستگیر تان خواهد شد.

پس در حالت کلی می توان گفت میان فردی که مطالعه را آغاز نکرده نسبت به شخصی که در بطن مسیر قرار دارد تفاوت بسیاری وجود دارد و می توان گفت انباشت اطلاعات و راهکارهای مختلف زمانی مفید خواهد بود که بتوانیم از حالت شروع صفر خارج شده و به روش های مطالعه کنکور آگاه شویم دراصل باید آغازکنیم.

تصور بیش از حد بزرگ بودن  و تنبلی دانش آموزان

تصور سخت و سنگین بودن مباحث و بدست آوردن یک رتبه ی خوب برای تحصیل در دانشگاه یا افزایش ساعت مطالعه زیاد، این دیدگاه که مطالعه برای کنکور سراسری بیش از حد دشوار است را به داوطلب القاء کرده و باعث ترس وی می شود.

زیرا پیش از آغاز روند مطالعه این تفکر که درس خواندن برای آزمون سراسری کاری سخت و پرحجم و طاقت فرسا است را به فرد تلقین می  کند که همین أمر باعث موکول کردن مطالعه ی فرد به زمان دیگری می شود و داوطلب با اهمال کاری و یا پشت گوش انداختن مطالعه کردن را آغاز نمی کند.

یعنی ترس از مواجهه با مسأله باعث پشت گوش انداختن آن می شود. اما به طور کلی تصور بیش ازحد بزرگ بودن و یا دشوار بودن یک کار با تقسیم آن کار و مرحله ایی انجام دادن آن حل می شود.

این درست مانند زمانی است که فرد می خواهد یک قله را فتح کند، اگر در هر مرحله فرد به عقب تر نگاه کند متوجه این أمر می شود که توانسته تا آن مرحله پیش بیاید و از این به بعد نیز همین روال را در پیش رو خواهد داشت.

در علم روانشناسی موفقیت به کاری گفته می شود که بیش از اندازه برای فرد سخت و سنگین به نظر بیاید و با آغاز آن از یک مرحله ی کوچک می توان آن کار را تا انتها انجام داد. یعنی کار را ازیک مرحله ی کوچک ترآغاز کرده تا به پاداش بزرگتر و موفقیت درآن دست یابد.

تقسیم کارها به اجزاء کوچک تر برای پرهیز از اهمال کاری و سستی

پس به طور کلی پیشنهاد می شود که درانجام هر کار آن را به اجزاء کوچک تر تقسیم کرده تا انجام دادن آن سخت و یا دشوار به نظر نیاید و فرد وادار به انجام آن شود. مانند زمانیکه فرد علاقه ای به مطالعه کردن یک درس نداشته اما با تقسیم آن به زمان های مختلف انگیزه و حس و حال مطالعه را برای وی به وجود خواهد آورد.

این درست مانند زمانی است که یک فرد فقط با مطالعه ی روزی 20 کلمه ازکتاب در یک زمینه ی خاص می تواند حدود 50 صفحه ازکتاب را تا آخر سال در این باره مطالعه کند و کسی که این کار را انجام دهد قطعاً نسبت به انسانی که هیچ کاری انجام نداده دارای دانش و ارجعیت بیش تری خواهد بود.

غلبه برکمال طلبی برای جلوگیری از تنبلی داوطلبان کنکور

به نظر بنده این کمال طلبی را می بایست ناسالم، غیرمطلوب و غیرمفید نامید. زیرا با در نظر گرفتن واقعیت، واژه ی کمال یعنی تمام آن چیزی که می تواند باشد.

مانند زمانیست که فرد تنها 2 ساعت درروز زمان برای مطالعه داشته باشد و از همان میزان زمان به خوبی استفاده کند. اما اگر از این بازه های کوچک استفاده نشود فرد دچار کامل گرایی شده و همیشه دنبال بهترین و عالی ترین فرصت ها خواهد بود.

همین مسأله خیلی ازاوقات باعث عقب افتادن کارها می شود. یعنی داوطلب می خواهد با یکسری استانداردهای خط کشی شده و اندازه های ایده آل کارها را پیش برده و اگر بخواهد تا حدی کار را به جلو پیش ببرد به خاطر ترس از کامل نبودن تمام کار را به یکباره رها می کند.

کمال طلب های ناسالم معمولاً از این می ترسند که مثلاً اگر در یک روز 15 ساعت مطالعه انجام ندهند در آزمون کنکور سراسری موفق نخواهند شد و همین أمر باعث سخت شدن جبران عقب افتادن آزمون و کنکور در کارهایشان می شود. کمال طلب های ناسالم اغلب رقبای حرفه ایی را در کار مورد نظر خود درنظر گرفته و با این تصور که نمی توانند از آن ها بهتر باشند کل کار را رها می کنند.

پس پله پله جلو رفتن در یک کار و شناسایی موانع و مشکلات و حل آن ها بهتر می تواند باعث موفقیت فرد بشود.

ترس از شکست در کنکور سراسری

ترس از شکست دقیقاً مانند دیکته ای می ماند که نوشته نشده و انتظار غلط گرفتن از آن را داریم. بعضی اوقات افراد برای اینکه در یک متن چیزی را به اشتباه غلط ننوشته باشند به طور کل از نوشتن امتناع می کنند. زیرا از نقد و قضاوت دیگران می ترسند و دوست دارند که کاری انجام ندهند تا عملکرد اشان باعث شکست و نقد دیگران نشود.

اگر جزو این دسته از افراد هستید حتما مطلب چگونه در سال کنکور به حرف دیگران توجه نکنیم؟ را مطالعه کنید.

درست مانند داوطلب کنکوری که با مخدوش کردن برگه ی کنکور کل صورت مسأله را از بین می برد تا رتبه ی بدی بدست نیاورد. ترس از شکست خوردن باعث می شود که فرد به طور کل کاری انجام ندهد و وقتی کاری انجام ندهد پس حتماً شکست خواهد خورد.

یعنی دقیقاً یک رابطه ی مستقیمی میان این دو وجود دارد. یعنی فرد ترجیح می دهد درهمان امنیت ذهنی خود باقی مانده و کاری انجام ندهد. اما لااقل خود را اینگونه ارضا کند که شکست نخورده است.

درصورتی که اقدام کردن به رغم ترس ها صد درصد باعث افزایش اعتماد بنفس و آگاهی به ایرادات و اشکالات موجود می شود. پس اگر همیشه بخواهیم مغلوب این ترس ها شده و دست به اقدامی نزنیم چیزی نخواهیم آموخت.

در ادبیات شکست خوردن، انسان ها غیر صبور بوده و به اندازه ایی که علاقه به چیزی دارند برای آن تلاش نخواهند کرد. زیرا ترس ازشکست مدام باعث آزار وی شده و هر چقدر که این ترس بزرگتر باشد فرار کردن و اقدام نکردن برای شروع بیش تر خواهد شد.

در این باره کمی با خود بیاندیشید که آیا تمام افراد موفق و حرفه ایی در دنیا از همان ابتدا کاربلد بوده و یا اینکه خیر؟ پس باید کاری انجام دهید که هزینه ی شکست ها را به حداقل برسانید.

وجود حاشیه های مخرب باعث تنبلی در درس خواندن

داوطلب باید به شدت مراقب رفتارهای غیر مرتبط با هدف اصلی خود باشد به طورمثال فرد با این هدف که می خواهد در کنکور سراسری موفق شود پیش آمده اما دارای حاشیه های مخرب بسیاری است مثلاً با بازی های کامپیوتری وسوسه  می شود.

یادتان باشد که همیشه خیلی زود دیر می شود پس تلاش کنید تا جایی که امکان دارد از بهانه هایتان قوی تر باشید. شروع کردن یک کار همان اندازه از فرد انرژی می گیرد که بهانه برای انجام ندادن آن انرژی می گیرد.

یعنی گاهی اوقات خود خوری انجام ندادن یک کار به قدری زیاد است که اگر می خواستیم همان کار را شروع کنیم آنقدر انرژی نمی خواست. پس می بایست حاشیه های مخرب خود را بشناسیم زیرا با وجود رباینده ی زمان برخی از پارامترهای اطراف داوطلب مانند اخبار زرد، فرد را برای ادامه ی مطالعه بی خیال می کند.

درست مانند این است که برخی می گویند فلان فارغ التحصیل از رشته ایی بعد ازتحصیل دستفروشی می کند پس موفقیت و درس خواندن معنایی ندارد. یا فکر کردن به اتفاقاتی مانند مرگ که غیرقابل پیش بینی می باشد.

پس به دیدگاه های فلسفی مخرب اطراف خود توجه لازم را داشته باشید.

آزارهای ذهنی از تجربیات تلخ گذشته را رها کنید

به طور مثال داوطلب فرض را بر این می داند که چون در سال گذشته در کنکور سراسری موفق نشده است امسال نیز برایش همین شرایط وجود خواهد داشت یا اینکه می گوید اصلاً این رشته ی تحصیلی مناسب من نبوده است این تجربه های تلخ و دیدگاه های منفی تماماً مانع پیشرفت فرد می شود و وی را از ادامه ی مسیر باز خواهد داشت.

همچنین عدم پایبندی به اصول و تذکرات موجود نیز او را دلزده و سرد از ادامه دادن به مسیر پیش رویش خواهد کرد. اما به نظر بنده بهترین راهکار در این شرایط شناخت مشکل و احاطه بر آن می باشد تا بتوان از این کاهلی جلوگیری کرد.

زیرا یک تجربه ی تلخ تنها عملکرد ناقص بوده و با خوب کار کردن جبران می شود و با زمان گذاشتن قطعاً به تمام این ها می توان رسید.

پیشنهاد بنده نیز به عنوان مشاور کنکور این است که یک لیست از زمینه های درسی و فصول خوانده نشده و سؤالات حل نشده فراهم کرده و با کمک مشاور و اساتید شروع به پیش بردن آن ها کنید تا با گذشت زمان بتوانید از اهمال کاری های موجود جلوگیری کنید.

برخی از اهمال کاری های افراد به علت بزرگ پنداری رقیب در وی به وجود می آید، زیرا نمی داند که همان فرد حرفه ایی در حیطه ی خود روزی در جایگاه مشابه همان فرد قرار داشته است و تنها با انگیزه و غلبه بر سستی به این جایگاه رسیده است.

پس اگر نیت و هدف یک فرد تنها رسیدن به موفقیت باشد با وجود تمام مشکلات به آن خواهد رسید. به قول معروف دیرو زود دارد اما سوخت و سوز هرگز! یک فرد موفق اقدامات کوچک را به توان روزها و ماه های پیش رو درآینده انجام می دهد.

سخن پایانی در مورد تنبلی و اهمال کاری

خویشتن دار نبودن و تعهد نداشتن به کاری که انجام می دهید نتیجه ی موفقیت را خراب می کند پس وقتی باید یک کاری را انجام دهید از درد و رنج موجود در آن کار فرار نکنید.

هیچ گاه از نتیجه ی عمل ترس و واهمه نداشته باشید و ظرفیت و دانش خود را بالا ببرید تا از اهمال کاری و تنبلی پرهیز کنید زیرا در پس این اهمال کاری ها چیزی جز افسوس نخواهد بود تا جایی که نمی توانید تا مدتها خود را ببخشید.

به نظر بنده بهترین و ارزشمندترین پاداشِ آزمون کنکور سراسری رشد دادن و مسئولیت پذیری برای شما می باشد. پس مانند مهاجمی در بازی فوتبال باشید که از بدترین ضربه ی یک پاس بهترین گل ها را می سازد.

اگر نیاز یه یک تلنگر یا برنامه برای شروع دارید از برنامه و طرح درس رایگان موفقیت کنکور در دو ماه از سطح صفر ( برنامه 50 روزه از مباحث ساده کنکور ۱۴۰۰ ) استفاده کنید.

---