6 راهکار عملی برای کندخوانی دانش آموزان و کنکوری ها + بررسی دلایل

از اختلالات مربوط به روش مطالعه درسی که در صورت رفع نشدن، باعث کاهش سرعت یادگیری در دانش‌آموزان می شود، کند خوانی است. چنانچه احساس می‌کنید سرعت مطالعه شما کمتر از حد معمول می باشد، یعنی درگیر با کند خوانی هستید و باید برای رفع این مشکل به دنبال راه حل باشید.

مثل همه مشکلاتی که برای افراد پیش می آید و دلیل مشخصی دارند، در قدم اول برای رفع این مشکل نیز باید دلیل پدید آمدن آن را پیدا کنید و سپس برای رفع آن اقدام نمایید.

قبل از هرچیز شرایط خاص خودتان را پیدا کنید

سوال مهمی که در اینجا مطرح می شود این است که:

 آیا می‌توانیم بگوییم علت کند خوانی برای همه دانش‌ آموزان یکسان است؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که خیر!

افراد مختلف با دلایل متفاوتی با این مشکل درگیر هستند.

پیشنها می شود برای آشنایی با عوامل کند خوانی در دانش‌ آموزان و همچنین راهکارهای رفع این مشکل، این مقاله را تا اخر بخوانید!

بسیاری از دانش‌ آموزان با وجود صرف زمان زیاد برای درس خواندن، اما نمی‌توانند نتیجه مورد نظر خود را کسب کنند. اغلب آن ها همیشه از سرعت پایین مطالعه‌ خود نگران و ناراحت می باشند و متاسفانه نمی‌دانند که به‌ دلیل درگیری با مشکل کند خوانی دچار این مسئله می باشند. عوامل مختلفی باعث ایجاد مشکل کند خوانی در دانش‌ آموزان می شود و برای رفع هر کدام از آن ها راه‌ حل متفاوتی وجود دارد.

علل کند خوانی در دانش‌ آموزان

همنطور که ذکر شد یکی از دغدغه های بسیاری از دانش‌ آموزان این است که به سختی می توانند درس بخوانند یا درس خواندن آن ها بسیار کند و زمان بر می باشد.

اما هیچ جای نگرانی نیست در ادامه مقاله دلایلی که باعث ایجاد مشکل کند‌ خوانی در دانش‌ آموزان می شود و همچنین روش های درمان کند خوانی دانش‌ آموزان را بررسی و توضیح می‌ دهیم.

۱. کلمه‌ خوانی دروس

زمانی که دانش آموزان به کلاس اول دبستان رفتند در قدم اول حروف‌ خوانی را یاد گرفتند و همچنین در مرحله بعد‌ با چسباندن صدای حروف کلمه‌ خوانی را آموزش دیدند و در این جایگاه متوقف شدند. بنابراین بسیاری از دانش آموزان با همین روش کلمه‌ خوانی را ادامه می دهند و به دنبال راه دیگری هم نیستند! در حالی که مرحله بعدی یادگیری، عبارت‌خوانی می باشد. افراد تند خوان هر عبارت رو یک جا می‌خوانند، اما کسانی که کند خوان هستند از روش کلمه‌ خوانی استفاده می‌کنند.

۲. بلند خوانی

بلند خوانی یا با صدای بلند خواندن یکی دیگر از دلایل کند خوانی می باشد. دانش‌ آموزان زیادی بدون اطلاع از این مسئله با صدای بلند درس می خوانند که باعث کاهش سرعت مطالعه و یادگیری آن ها شده است.

به نظر شما چرا بلند خوانی باعث ایجاد این کند خوانی می شود؟

طبق تحقیقات سرعت تکلم چیزی حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ کلمه در دقیقه می باشد. بنابراین وقتی دانش ‎‌آموزان با مطالعه هر کلمه آن را به زبان می آورند، نهایتاً می‌توانند در هر دقیقه حدود ۲۰۰ کلمه را بخوانند. این سرعت برای درس خواندن بسیار پایین می باشد، لذا راندمان مطالعه دانش‌ آموزان را کاهش می‌دهد.

نکته قابل توجه اینکه گرفتن خودکار در دهان هنگام مطالعه باعث می شود تا فرد نتواند فک خود را تکان بدهد، بنابراین انجام این کار به مرور زمان عادت بلند خوانی را در دانش آموزان از بین می‌برد. پس چنانچه شما نیز یکی از دانش آموزانی هستید که با صدای بلند درس می‌خوانید، می توانید با استفاده از یک خودکار این عادت نادرست را ترک نمایید. این تمرین باعث می شود که بلند خوانی به مرور زمان در شما کاهش پیدا کند و برطرف شود.

۳. لب‌ خوانی عامل کندخوانی

این مورد نیز شباهت بسیاری به بلند خوانی دارد. با لب‌ خوانی کردن نیز دقیقا مثل بلند خوانی، سرعت مطالعه شما کاهش پیدا می یابد و نمی‌توانید در زمان مشخص به برنامه‌ ریزی درسی خود برسید.

۴. برگشت چشمی

برگشت چشمی به این معنی است که در حین مطالعه کردن مدام به کلمات قبلی برگردید. به طور مثال در حال مطالعه مبحثی هستید و تا میانه‌ صفحه رسیدید در این زمان دوباره چشم‌ شما به عقب برمی گردد و مطالب اول صفحه را دوباره مطالعه می کنید.

این برگشت‌ خوانی شاید در مقیاس‌های کوچکتر نیز می تواند اتفاق بی افتد. به طور مثال تا وسط یک جمله را می‌خوانید و دوباره به ابتدای جمله برمی‌گردید و این چرخه بار‌ها تکرار می شود، به ترتیب برای رفع این مشکل از یک نشانه برای درس خواندن استفاده کنید زیرا می‌تواند این مشکل را رفع کند.

۵. سرگردانی بین خطوط

چنانچه حجم مطلبی که در یک صفحه از کتاب دیده می شود خیلی زیاد باشد، ممکن است بین خطوط مختلف سردرگم شوید. به این صورت که دانش‌آموزان مجبور می شوند هنگام مطالعه، دوباره به چند خط قبل برگردند تا موضوع اصلی را پیدا کنند. این مورد باعث می شود زمان زیادی از دانش آموزان تلف شود، در واقع با وجود ساعت مطالعاتی زیاد، اما کیفیت آن افت پیدا می‌کند. برای رفع این مشکل می توانید برای اینکه خط را گم نکنید از یک راهنما مثل خودکار یا مداد و… استفاده کنید.

۶. وسواس مطالعاتی

گاهی دانش‌ آموزان به دلیل حساسیت زیاد برای یادگیری مباحث، زمان زیادی را صرف خواندن و یادگیری آن مباحث می‌کنند و قائدتا این موضوع می‌تواند منجر به وسواس مطالعاتی شود که یکی از دلایل مهم کندی سرعت مطالعه می شود.

وسواس مطالعاتی زمانی اتفاق می افتد که دانش آموز در حال مطالعه پاراگراف جدید باشد، اما ذهن او همواره درگیر چند صفحه یا پاراگراف قبل باشد. در این زمان دانش‌ آموز چندین بار برای اطمینان بیشتر نسبت به یادگیری مطالب به صفحات قبل تر برمی‌گردد و این برگشت به عقب باعث کند خوانی دانش‌آموزان می شود.

۷. عدم آگاهی از روش صحیح مطالعه

چنانچه دانش‌آموزان نتوانند روش مطالعه درسی مناسبی برای خود پیدا کنند و قطعاً نمی‌توانند با سرعت مناسبی درس بخوانند. همانطور که می دانید هر درس با توجه به ماهیتی که دارد، روش مطالعه مخصوص به خود را دارد. پس نمی‌توانیم از یک روش ثابت برای خواندن تمام دروس استفاده کنیم.

۸. مطالعه با صدای بلند و راه رفتن

یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار بر کند خوانی راه رفتن در زمان درس خواندن می باشد، به این صورت که فرد ناخوادآگاه انرژی و زمان زیادی را صرف مطالعه با صدای بلند و راه رفتن می‌کند.

۹. نداشتن برنامه‌ ریزی مناسب

گاهی دانش‌ آموزان به دلیل نداشتن برنامه‌ ریزی درسی مناسب، مدت زمان غیر استانداردی را برای مطالعه فقط یک درس اختصاص می دهند و این مسئله باعث می شود از مطالعه بقیه دروس جا بمانند. به ترتیب روند مطالعه و یادگیری در این افراد نسبیت به بقیه کندتر پیش می رود.

۱۰. عدم توجه به ارزش مباحث درسی

دانش‌ آموزان به‌ دلیل نداشتن اطلاعات کافی در مورد بودجه‌ بندی، منابع مطالعاتی و نمونه سوالات مهم و همچنین میزان اهمیت مباحث مختلف نمی‌توانند مطالب درسی‌ خود را الویت‌ بندی کنند و این عدم اولویت‌ بندی باعث می شود شخص زمان خود را صرف مطالعه دروسی کند که ارزش آن کمتر از بقیه درس‌ها می باشد، بنابراین با کمک یک برنامه‌ ریزی صحیح می‌توانیو از بروز این مشکل جلوگیری کنید.

۱۱. درون‌ خوانی

هنگام مطالعه در صورت شنیدن صدای کلمات درون ذهن را درون‌ خوانی می گویند. این کار باعث کاهش شدید سرعت مطالعه و همچنین ایجاد خستگی و آشفتگی در ذهن می شود. درون‌ خوانی را شاید نتوانیم به طور کامل حذف کنیم ولی امکان دارد که این عادت را با تمرین کردن کاهش بدهیم.

۱۲. عدم تعادل مطالعاتی

در صورتی که دانش‌آموزان نتوانند میان کمیت و کیفیت در مطالعه تعادل برقرار کنند، دچار مشکل کند خوانی می شوند. لزومی ندارد که حتماً یک مطلب را چندین بار روخوانی کنید تا نسبت به کیفیت یادگیری خود مطمئن شوید، بنابراین بهتر است به جای اتلاف وقت برای این کار، تکنیک‌های مهمی که برای مطالعه درسی پیشنهاد می شود را یاد بگیرید.

راه حل های مشکل کندخوانی کنکوری ها

در ادامه مقاله به ارائه راهکارهایی برای رفع مشکل کند خوانی دانش‌آموزان می پردازیم و پیشنهاد می شود حتما از راه‌ حل‌های زیر استفاده کنید:

۱. مطالعه مفهومی

برای انجام روش مطالعه مفهومی و پیشگیری از مشکل کند‌ خوانی باید چند مرحله را اجرا کنید!

۲. روش مطالعه خود‌ را تصحیح کنید!

نکته مهم اینکه تنها به حفظ کردن مطالب نپردازید، سعی کنید مطالعه تحلیلی داشته باشید و دروس را با حل مسئله یاد بگیرید مخصوصا دروسی مانند ریاضی و فیزیک و شیمی که محاسباتی هستند. از کلی‌ خوانی شروع کنید و کم کم روی جزئیات مطالب توجه کنید. با این کار به مرور زمان تسلط شما روی مباحث درسی افزایش میابد.

حتما سعی کنید برای درس خواندن خود محدودیت زمانی مشخص کنید و همچنین مطالعه درسی‌ خود را در چند وعده مطالعاتی تقسیم‌ بندی کنید. می توانید با افزایش تمرکز نیز سرعت مطالعه خود را افزایش دهید، به این صورت که افکار مزاحم را روی برگه یادداشت کنید و کم کم آن ها را از ذهن خود حذف کنید.

۳. انجام مطالعه با برنامه‌ ریزی مناسب

چنانچه دانش‌ آموزان برنامه‌ ریزی درسی اصولی داشته باشند، می توانند دروس را طبق استانداردهای مطالعاتی و با توجه به شرایط و توانمندی‌های خود مطالعه نمایند.

همانطور که ذکر شد علت کند خوانی دانش‌ آموزان می‌تواند از عوامل مختلفی ناشی شود، اما می‌توانیم ادعا کنیم که یک برنامه‌ ریزی درسی درست و اصولی مشکل کند خوانی را حل می‌کند.

۴. راهکاری برای کاهش درون‌ خوانی

یکی از موثرترین روش ها برای کنترل درون خوانی یادگیری مهارت های تند خوانی می باشد. با تند خوانی یادگیری بهتر صورت می‌گیرد. افزایش سرعت درس خواندن باعث می شود تا دانش‌ آموزان فرصت بیشتری برای درون‌ خوانی نداشته باشند. لذا با حل این مسئله دانش‌ آموزان می‌توانند با لذت بیشتری درس بخوانند.

۵. از حفظ کردن پرهیز کنید و تحلیل کنید!

مطلبی را که بخواهید حفظ کنید، خیلی سریع نیز از یادتان می رود، بنابراین بهترین کار این است که شما یاد بگیرید و آن مطلب را برای خودتان توضیح دهید.

به طور مثال یک پاراگراف در زیست شناسی هست یا در دین و زندگی یا هر درس دیگر شما می توانید یک خط را در نظر بگیرید و نصف یک جمله را علامت سوال بگذارید، یعنی نصف آن سوال و نصف دیگر جواب باشد.

یعنی بهترین حالت یادگیری، سوال و جوابی است. وقتی شما یک علامت سوال بگذارید وسط یک پاراگراف یا وسط یک جمله نصف آن می شود سوال و نصف آن جواب و خیلی خوب در ذهن شما تثبیت می شود.

۶. با سرعت خودکار یا مدادتان پیش بروید

خیلی از دانش آموزان چون هنگام درس خواندن، کتاب با چشم هایشان فاصله ای نسبتا دور دارد در ذهن آن ها نمی ماند و دچار پراکندگی ذهنی می شوند اما اگر با سرعت خودکارتان پیش بروید فکر نکنید یادتان نمی ماند زیرا کاملا با این کار مطالب در ذهن تان می ماند.

جمعبندی دلایل کندخوانی دانش آموزان و کنکوری ها

کند خوانی مشکلی است که نمیتوان یک شبه آن را برطرف کرد باید تمرین کرد و به مرور کیفیت مطالعه را افزایش داد همانطور که یکی دیگر از عوامل موفقیت در کنکور که تست زنی کنکور  است نیز باید توجه کافی داشت.

مسیر کنکور یک ماراتن استقامتی است و کسی موفق میشود که تا پایان مسیر مستمر ادامه دهد.