آموزش تندخوانی رایگان + روش مخصوص برای کنکور

در این مقاله قصد داریم به شما آموزش دهیم که چگونه در طول یک دقیقه، یک صفحه از کتاب را بخوانید. این آموزش توسط مشاور کنکور علی پورصفیان برای شما تهیه شده است که میتوانید ویدئو کامل آن را در انتهای مطلب مشاهده کنید. فرقی ندارد شما چه کتابی و با چه فونت و رنگی را برای خواندن انتخاب کرده اید، در اینجا فقط آموزشِ تند خوانی به شما یاد داده میشود.

چگونه یک صفحه از کتاب را در یک دقیقه بخوانیم؟

برای اینکه بتوانیم یک صفحه را در یک دقیقه بخوانیم باید چهار اِلمان را در خود افزایش دهیم:

المان اول: سرعت مطالعه بالا

یعنی بتوانیم با سرعت بیشتری کلمات و عبارات را بخوانیم و رد شویم.

المان دوم: حوزه دید وسیع تر

حوزه دید وسیع تر یعنی اینکه ما به طور طبیعی هنگام مطالعه، کلمه به کلمه از یک متن را میبینیم و میخوانیم، ولی برای تند خوانی باید در یک لحظه سه یا چهار کلمه از یک جمله را با هم ببینیم و بخوانیم.

المان سوم: بالا بردن درک مطلب

با فرض اینکه ما بتوانیم مهارت تند خوانی را کسب کنیم، اما اگر چیزی از مطلب کتاب مورد نظر متوجه نشویم چه فایده ای دارد؟

پاسخ این است که نفهمیدن مطالب موقع مطالعه سریع، هیچ سود و فایده ای ندارد، بنابراین برای سریع خوانی نیاز به درک مطلب بالایی میباشد.

المان چهارم: افزایش حافظه

در صورتی که پس از مطالعه سریع، چیزی از مطالب در ذهن نماند نیز آن مطالعه سودی ندارد و منجر به یادگیری نخواهد شد.

به عبارتی تند خوانی به معنی جمع شدنِ چهار عامل بالا (سرعت بالا در خواندن، دید وسیع تر، درک مطلب، افزایش حافظه) در کنار هم است.

در ادامه با ارائه چند تمرین میتوانید سرعت مطالعه خود را بسنجید و با انجام این تمارین میتوانید به تندخوانی دست پیدا کنید.

پیش از هر چیزی به ذکر قوانین مطالعه میپردازیم.

قوانین مطالعه اصولی به روش کنکوری ها

۱. نشستن در هنگام مطالعه: بهترین وضعیت برای مطالعه سریع، نشستن بر روی صندلی است.

بنابراین حالت خوابیده و یا راه رفتن در هنگام مطالعه غلط است و با این حالت ها نمیشود به تند خوانی رسید.

۲. زاویه صحیح بدن: هنگام مطالعه باید با زاویه مناسب بنشینید و به کتاب نگاه کنید.

بهترین زاویه ۹۰ درجه است، یعنی روی صندلی صاف و بدون قوس دادن به کمر بنشینید و کتاب را مقابل خود نگه دارید و صروع به مطالعه کنید.

زاویه بدن در میزان جذب اکسیژن و همچنین در گردش خون بسیار تاثیر گذار است.

۳. نور مناسب: هنگام مطالعه نور محلی که شما برای مطالعه انتخاب میکنید باید به صورتی باشد که چشم را اذیت نکند و همچنین کلمات داخل کتاب به راحتی قابل دیدن و خواندن باشد.

به طور مثال در روز بهترین نور همان نورِ خورشید است، توجه کنید که زیر نور خورشید نمیشود نشست و مطالعه کرد چون ممکن است به چشم و پوست آسیب برسد.

پس باید چه کاری انجام دهید؟

در کنار پنجره ای که نور خورشید به راحتی از آن وارد اتاق میشود، بنشینید و مطالعه کنید.

در هنگام شب نیز از نور سفید مطلق و یا نارنجی مطلق دوری کنید.

در محلی که برای مطالعه در شب انتخاب میکنید باید دو چراغ نارنجی و یک چراغ سفید باشد تا بهترین ترکیب نور را به شما بدهد.

۴. حالت خوب و درست: حالت خوب شامل دو بخش می باشد، یک بخش مربوط به نشستن صحیح در محل مطالعه و بخش بعدی مربوط به حالِ خوب داشتن در هنگام مطالعه است.

به طور مثال در صورتی که شما دچار مشکل و یا دغدغه خاصی هستید، باید ابتدا آن مشکل یا دغدغه را رفع کنید و بعد به سراغ مطالعه بروید تا بازدهی بالایی داشته باشید.

حتی در صورتی که آن مشکل یا دغدغه قابل رفع نیست میتوانید آنها را در برگه ای یادداشت نمایید و با خود بگویید در فلان زمان به آنها فکر خواهم کرد، لذا الان باید فقط مطالعه کنم بدون هیچ حواشی و دغدغه ای.

۵. توقف ممنوع: توقف ممنوع به این معنی است که شما در حین مطالعه هر مشکلی برایتان پیش بیاید، از جمله متوجه نشدن قسمتی از مطلب یا یاد نگرفتن یا …. نباید خواندن را متوقف کنید و نباید به عقب برگردید و دوباره آن مطلب را بخوانید، بنابراین حتی در صورتی که مطلب را درک نکرده اید نیز باید به خواندن ادامه دهید.

در ادامه مقاله به سراغ قوانین تند خوانی میرویم:

قوانین تند خوانی به روش مخصوص کنکوری ها

۱. بلند خوانی و لب خوانی ممنوع: همانطور که میدانید سرعت خواندن با دهان بسیار پایین تر از سرعت خواندن با چشم و به دنبال آن درک ذهنی مطلب است.

توجه داشته باشید چنانچه بخواهید با دهان کلمات را بخوانید نمیتوانید به مهارت تند خوانی برسید، زیرا خواندن با دهان سرعت شما را در مطالعه بسیار کند میکند.

درست است که در هنگام خواندن مطلب با دهان درک مطلب بیشتر میشود، اما همان طور که قبلا گفتیم از اِلمانهای مهم در تند خوانی درک مطلب است، لذا ابتدا درک مطلب خود را بالا ببرید سپس میتوانید با چشم خوانی نیز درک بالایی از مطلب به دست اورید و دیگر نیازی به خواندن با دهان نداشته باشید و خود به خود سرعت مطالعه با چشم بالا میرود.

۲. ذهن خوانی ممنوع: ذهن خوانی دقیقا مانند لب خوانی و بلند خوانی است، بدین صورت که شما در ذهن خوانی کلمه به کلمه مطالب را در ذهن خود میخوانید که همین امر باعث پایین آمدن سرعت مطالعه شما میشود.

به چه شکلی میشود ذهن خوانی را حذف کرد؟

به مرور زمان که شما آرام آرام مغزتان را قوی کنید و درک مطلب خود را بالا ببرید، میتوانید ذهن خوانی را حذف کنید.

به طور مثال برای تمرین حذف ذهن خوانی میتوانید هنگامی که با ذهن خود مطلبی را مطالعه میکنید، برخی لغات کم اهمیت تر را در ذهن خود نخوانید و فقط آنها را ببینید و رد شوید.

این در حالی است که شما مطلب را به طور کامل فهمیدید ولی با نخواندن برخی لغات آن در ذهن خود به مطالعه سرعت بخشیدید و همچنین با گذشت زمان ذهن خوانی را حذف میکنید.

تمرینات جهت افزایش سرعت مطالعه

پیش از ارائه تمرینات برای به دست آوردن مهارت تندخوانی باید سرعت مطالعه فعلی خودتان را بسنجید.

تعیین سرعت اولیه مطالعه

برای تعیین سرعت مطالعه خود نیاز به چند وسیله دارید که عبارتند از: یک کتاب غیر درسی که فاقد تصویر باشد، یک تایمر یا زمان سنج، یک مداد یا خودکار و برگه ای جهت حساب سرعت مطالعه .

در مرحله بعد یک صفحه از کتاب را باز کنید و جلوی خود قرار دهید و تایمر را روی یک دقیقه قرار دهید، بلافاصله به صورت عادی که همیشه مطالعه میکردید، شروع به خواندن آن صفحه کنید.

بخوانید و بخوانید تا آن یک دقیقه تمام شود و تایمر صفر شود، بعد از صفر شدن تایمر دیگر مطالعه نکنید و فقط تا آن قسمتی که خواندید را علامت بزنید.

در این مرحله تعداد لغاتی که در یک دقیقه خواندید را بشمارید، به طور مثال در طول آن یک دقیقه شما ۲۰۰ لغت خواندید.

این ۲۰۰ لغت، واحد سرعت مطالعه شما در یک دقیقه است.

به عبارتی شما در طول یک دقیقه حدودا ۲۰۰ لغت میتوانید بخوانید، بدین صورت سرعت اولیه مطالعه محاسبه میشود.

تمرینات درست برای تندخوانی در سال کنکور

برای افزایش چهار المان تندخوانی تمرینات زیر را انجام دهید:

تمرین خط بردن برای تندخوانی

ابتدا برای افزایش سرعت مطالعه، خط بردن را تمرین کنید. خط بردن به این معنی است که شما هنگام مطالعه باید یک قلم در دست داشته باشید (و یا با استفاده از انگشت) با همان سرعتی که چشمانتان کلمه ها را میخواند و به جلو میروید باید قلمتان را نیز زیر کلمات به جلو ببرید تا خطوط جابجا نشود و اشتباهی لغتی از خط دیگر را نخوانید.

در گام بعدی باید قلم یا انگشتتان را با سرعت بیشتری زیر کلمات پیش ببرید و سعی کنید چشمانتان را با سرعت قلم تطبیق دهید.

در این مرحله حالت سر و گردن باید ثابت باشد و تنها چشمانتان در حال حرکت روی خطوط باشد.

نکته مهم در تمرین خط بردن: سرعت پیش بردن قلم باید در حدی باشد که شما چشمانتان کلمات را ببیند اما آن ها را درک نکنید، یعنی هیچ مطلبی متوجه نشوید، فقط همین که چشم شما مجبور شود با سرعت بیشتری دنبال قلم یا انگشتتان پیش برود برای تمرین افزایش سرعت تند خوانی کافی است.

اینکار را برای چندین صفحه تکرار کنید و فقط چشمتان به دنبال قلم با سرعت پیش برود و اصلا متوجه کلمات نشوید تا بدین صورت سرعت چشمی شما افزایش یابد.

تمرین نقطه گذاری جهت افزایش حوزه دید

حوزه دید که قبلا هم به آن اشاره داشتیم به این معنی است که شما وقتی به شیئی در روبروی خود نگاه میکنید، مقداری از اطراف ان شئ را نیز میتوانید ببینید که البته هر وسیله ای در اطراف آن باشد، قابل تشخیص نیست.

برای افزایش این حوزه دید که بتوانیم با نگاه کردن به یک نقطه در روبرو اطراف آن را نیز ببینیم و تشخیص دهیم چه چیزی دیدیم تمرین زیر را انجام دهید.

تمرین نقطه گذاری: نقطه گذاری به این صورت است که شما یک برگه سفید را در جلوی خود قرار میدهید، سپس یک نقطه سیاه و پررنگ در برگه بکشید، در مرحله بعد یک سانت سمت چپ و یک سانت سمت راست آن نقطه را عدد (برای مثال عدد دو رقمی) بنویسید.

در گام بعدی شما با هر دو چشم خود به آن نقطه سیاه نگاه کنید، اگر عددهای سمت چپ و راست آن نقطه قابل رویت و تشخیص هستند که آن عددها در حوزه دید شما قرار دارند و باید تمرین را کمی سخت تر کنید.

بنابراین در زیر همان نقطه قبل داخل برگه یک نقطه سیاه و پررنگ دیگر بکشید و اینبار ۱/۵ سانت سمت چپ و ۱/۵ سانت سمت راست آن نقطه یک عدد دو رقمی بنویسید، سپس دوباره با هر دو چشم به آن نقطه نگاه کنید.

در صورت دیدن و تشخیص آن عددها باز هم میتوان گفت آنها در حوزه دید شما قرار دارند.

همین کار را برای بار سوم انجام دهید و اینبار با فاصله ۲ سانت سمت چپ و ۲ سانت سمت راست از نقطه سیاهی که در وسط کشیده اید، عدد دو رقمی بنویسید، با هر دو چشم به نقطه سیاه نگاه کنید، به احتمال زیاد دیگر آن عددها برای شما قابل تشخیص نیستند اما شما تلاش کنید بتوانید آن عددها را ببینید و بخوانید.

برای تمرین بیشتر باید همین کاری که در بالا برایتان شرح داده شد را بارها برای فاصله های دورتر از نقطه سیاه تکرار کنید و سعی کنید عددهایی که با فاصله بیشتری نسبت به نقطه سیاه در وسط نوشته اید را بخوانید.

نکته مهم در تمرین نقطه گذاری: این تمرین نسبتا سخت میباشد و ممکن است باعث درد چشمها و حتی خواب آلودگی هنگام مطالعه شود که جای نگرانی نیست و طبیعی است.

با این تمرین تمرکز شما و حوزه دیدتان زیادتر خواهد شد.

تمرین برای بالا بردن درک مطلب

تا کنون در مورد تمرینات چشمی برایتان مطلب ارائه دادیم، در ادامه میخواهیم به بالا بردن قدرت ذهن و درک مطلب بپردازیم.

توجه به این نکته حائز اهمیت است که تمرینات چشمی بسیار راحت تر هستند و سریعتر شما را به نتیجه دلخواه میرسانند اما تمارین درک مطلب برای بالا بردن قدرت ذهن کمی سخت تر هستند و به کندی پیش میروند و طبیعتا تکرار و تمرین زیاد می طلبند تا به نتیجه دلخواه برسید.

تمرینات زیادی برای درک مطلب وجود دارد، اما تمرین پایه ای برای درک مطلب آن تمرینی است که شما بتوانید هم زمان از نیمکره راست و نیمکره چپ مغز استفاده کنید.

همان طور که میدانید مغز انسان از دو نیمکره چپ و راست تشکیل شده، با استفاده از نیمکره سمت چپ میتوان کارهای محاسباتی و عددی را انجام داد و به واسطه نیمکره سمت راست میتوان کارهای هنری مانند موسیقی و نقاشی و …. را انجام داد.

به طور طبیعی نمیتوان همزمان از دو نیمکره مغز استفاده کرد، یعنی نمیشود هم زمان هم شعر بسازی یا بخوانی و همزمان مسئله ریاضی نیز حل کنی.

اما تمریناتی وجود دارد که شما بتوانید به طور شگفت انگیزی قدرت گیرایی خود را بالا ببرید، یعنی به عبارتی هم زمان هر دو نیمکره مغزتان را به چالش بکشید.

در اینجا یک تمرین برای به کارگیری دو نیمکره مغز ارائه میشود که به شرح زیر است.

تمرین ترکیب اسم و عدد: این تمرین به این صورت است که شما شروع میکنید به خواندن یک عدد و بلافاصله یک کلمه میخوانید، اینکار را بارها پشت سر هم انجام میدهید.

با گفتن عدد سمت چپ مغز کار میکند و با گفتن کلمه سمت راست مغز کار میکند.

به طور مثال در اتاقی که شما حضور دارید میتوانید پشت سر هم یک عدد و یکی از لوازم اتاق را نام ببرید و سعی کنید هر بار این تمرین را سریعتر از بار قبل انجام دهید.

مثال :

اینکار باعث فعال شدن دو نیمکره مغز به صورت هم زمان میشود و درک مطلب را به مرور زمان و با تمرین زیاد بالا میبرد.

در ادامه به ارائه تمرین برای افزایش حافظه می پردازیم.

تمرین افزایش قدرت حافظه برای بهبود سرعت مطالعه

برای افزایش قدرت حافظه، شما نیاز به تصویر سازی قوی دارید، به عبارتی هر چه توانایی شما برای تصویر سازی بیشتر باشد به دنبال آن قدرت حافظه خوبی دارید.

تمرین مجسم سازی جهت افزایش قدرت حافظه : برای انجام تمرین مجسم سازی شما میتوانید به اطراف خود که انواع و اقسام وسایل و اشیاء وجود دارد نگاه کنید و به طور مثال یک تابلوی نقاشی را برای مجسم سازی انتخاب کنید.

به این صورت که تمام ریزه کاریها و خطوط و نقوش موجود در آن را نگاه کنید و به ذهن بسپارید.

سپس چشمان خود را ببندید و در ذهن خود تمام آن خطوط و پیچیدگی های موجود در تابلوی نقاشی را که قبلا مشاهده کرده اید تصویر سازی کنید.

تجسم کردن و یا تصویر سازی در ذهن باعث افزایش قدرت حافظه شما میشود که البته نیاز به تمرین و تکرار زیاد دارد.

تا اینجای کار شما با چهار المان مهم برای تند خوانی اشنا شدید و برای هر کدام از انها یک تمرین ارائه شد.

دوتا از المانهای تند خوانی یعنی سرعت مطالعه و حوزه دید مربوط به افزایش قدرت چشم بود.

دوتای دیگر یعنی افزایش درک مطلب و قدرت حافظه مربوط به افزایش قدرت ذهن بود.

در این قسمت از مقاله ذهن شما نیاز به استراحت و آرامش دارد، میتوانید با نوشیدن یک لیوان اب و یا خوردن مواد قندی کمی استراحت کنید.

پس از استراحت و آرامش ذهن به سراغ تمریناتی که در بالا اشاره شد بروید و سعی کنید هر تمرین را حدودا ۵ دقیقه انجام دهید.

سرعت مطالعه خود را دوباره اندازه گیری کنید

در پایان میتوانید سرعت ثانویه مطالعه خود را اندازه گیری کنید، به این شرح که ابتدا یک صفحه از کتاب غیر درسی که فاقد تصویر باشد را انتخاب کنید، سپس تایمر را روی یک دقیقه قرار دهید و بلافاصله شروع به خواندن آن صفحه کنید، سعی کنید اینبار سریعتر خطوط را بخوانید و پیش بروید، از ترفندهایی که در بالا ارائه شد برای تند خوانی استفاده نمایید تا یک دقیقه تمام شود.

در گام بعدی مانند سرعت اولیه تمام لغاتی که در طول یک دقیقه مطالعه کردید را بشمارید و واحد سرعت مطالعه خود را بدست آورید.

 این تمرینات و بالا بردن سرعت مطالعه در کجا مورد استفاده قرار میگیرد؟

مثلا شما دانش آموز کنکوری هستید که باید سریع تست و گزینه های آن را بخوانید و بفهمید تا بتوانید پاسخ صحیح بدهید.

حتی برای دروس مفهومی مانند زیست که باید آهسته تر متن کتاب خوانده شود و فهمیده شود نیز به درک مطلب بالا و قدرت حافظه بیشتر نیاز دارید.

بنابراین با استفاده از تمارین بالا میتوانید به مهارت تند خوانی دست پیدا کنید و به موفقیت برسید.

ویدیو آموزش رایگان و تکمیلی استاد پورصفیان در مورد افزایش سرعت مطالعه و تندخوانی ویدئوهای دیگر را میتوانید در وبسایت ایشان به ادس nadnak.com مشاهده کنید.

دانلود ویدیو آموزشی