انواع سهمیه های کنکور سراسری و تاثیر آن در قبولی ( مناطق، ایثارگری، رزمندگان و…)

سهمیه در کنکور به چه صورت است؟ چند مدل سهمیه وجود دارد؟

سهمیه ها در کنکور خیلی زیاد هستند.در ادامه سری آموزش رایگان انتخاب رشته  انواع سهمیه را معرفی و تحلیل خواهم کرد.

1) سهمیه منطقه کنکور

مهم ترین سهمیه که %95 از بچه های داوطلب شامل این سهمیه می شوند، همین سهمیه منطقه است.استان های بزرگ مانند تهران ، تبریز ، شیراز ، اصفهان، مشهد در سهمیه ی منطقه یک هستند.شهر های پرجمعیت در مراکز هر استان نیز در سهمیه ی منطقه دو قرار می گیرند و سایر شهر های کوچک و روستاها شامل سهمیه ی منطقه ی سه می شوند.

نکته: سهمیه بندی در منطقه به محل تولد یا سکونت بستگی ندارد بلکه به سه سال آخرتحصیلی (سال 10 و 11و 12) هر دانش آموز بستگی دارد و بر اساس آن که دانش آموز داوطلب این سه سال را در کدام منطقه تحصیل کرده باشد، در سهمیه بندی همان منطقه قرار می گیرد.

تقسیم بندی سهمیه مناطق به چه صورت است؟

برای مثال اگر دانش آموزی سال دهم خود را در شهری مثل قم تحصیل کند و سال یازدهم و دوازدهم را در شهری مانند کرمان تحصیل کند باز در سهمیه بندی منطقه دو باقی می ماند زیرا هر دو شهر سهمیه ی منطقه بندی دو را دارند اما اگر در شهری مانند تهران دو سال بعدی خود را تحصیل کند ، آن زمان در سهمیه بندی یک قرار می گیرد.

خیلی از داوطلب ها برای استفاده از امتیازات منطقه ی 3 مثلا از شهری مانند تهران به محلی دیگری برای 3 سال آخر تحصیل خود می روند، که در آن صورت بتوانند در سهمیه بندی منطقه ی 3 قرار بگیرند.

تحلیل امتیازات سهمیه منطقه سه کنکور

میانگین درس ها در منطقه سه نسبت به منطقه یک و دو کمتر است و رقابت نیز به دلیل کمک بودن جمیعیت در این مناطق کمتر و در نتیجه به دست آوردن رتبه در منطقه سه بسیار آسان تر از منطقه یک و دو می باشد.

به طور مثال به دست آوردن رتبه ی 4000 در کنکور تجربی در منطقه سه آسان تر است.اما این در حقیقت ظاهر مساله است.در زمان انتخاب رشته ، منطقه سه به دلیل آن که از جمعیت کمتری نیز برخوردار می باشد پس صندلی کمتری به نسبت منطقه دو و سه به آن تعلق می گیرد.یعنی به طور مثال اگر رشته ای فقط 20 عدد صندلی دارد، این تعداد به طور مساوی بین این سه مناطق تقسیم نمی شود و به این صورت است که به دلیل آن که منطقه سه جمعیت کمتری دارد پس تعداد بیشتر این صندلی به منطقه یک و دو تعلق می گیرد.

فرقی میان داوطلبان مناطق سه با مناطق یک و دو در کنکور نیست؟

در جواب باید بگویم که چرا تفاوت بسیار اندکی وجود دارد… داوطلبان درس خوان در منطقه سه که درصدشان نیز بالا است ، هم به دلیل این که رقابت کمتر در این منطقه است و هم  تعداد کم صندلی میان دانش آموزان زرنگ در رقابت است ، پس کمی از شانس بیشتری بهره مند می شوند.

به طور مثال اگر تیم ملی فوتبال ایران به جای آسیا در اروپا قرار داشت با وجود این که سهمیه ی تیم های اروپایی برای ورود به جام جهانی بالاتر از تیم های آسیایی است، اما به طور قطع از شانس کمتری برای ورود به جام جهانی برخوردار می شد..زیرا به همان نسبت که تیم های اروپایی سهمیه بهتر دارند اما از رقابت سخت تری نیز برخوردار هستند.

نکته: در منطقه سه به دست آوردن رتبه آسان تر از منطقه یک و دو است ولی در عین حال به دلیل جمعیت کمتری که دارد، از شانس کمتری نیز در رقابت به دست آوردن تعداد کم صندلی در هر رشته ، برخوردار است.

2) سهمیه ی رزمندگان کنکور

این سهمیه شامل داوطلبانی می باشد که رزمنده بوده باشند ؛ و قانون آن به این صورت است که یا رزمنده باید 6 ماه به صورت متوالی(پشت سر هم) و یا 9 ماه به صورت منقطع در جنگ بوده باشد. سهمیه ی این داوطلبان رزمنده به این صورت است که اگر نمره یا تراز %70 از آخرین قبولی را دارا باشند ؛ صد در صد در همان رشته قبول هستند.(قانون به این صورت قبلا شکل گرفت که گفتند اگر رشته ای %100 ظرفیت دارد %40 از آن را به رزمندگان اختصاص دهید و %60 باقی مانده را بین سایر داوطلبان تقسیم کنید.)

تحلیل سهمیه ی رزمندگان کنکور

در حقیقت درست است که رزمندگان از سهمیه ی بالایی برخوردار هستند اما باید این نکته را در نظر بگیرید که این سهمیه فقط شامل خود شخص رزمنده در کنکور می شود و رزمندگان یقینا درحال حاضر سنشان بسیار بالا رفته است و تعداد داوطلبانی که رزمنده نیز باشند در کنکور بسیار کم است و در نتیجه سهمیه ی رزمندگان در کنکور خالی باقی میماند و آن را به سهمیه ی مناطق اضافه می کنند.

به طور مثال داوطلبان رزمنده ای که که در کنکور سال قبل ثبت نام کرده بودند، تعدادشان زیر 30 نفر قبولی در دانشگاه داشته است.

نکته: به دلیل آن که رزمندگان در حال حاضر از سن بالایی برخوردار هستند،پس سهمیه ی آنان در کنکور خالی باقی میماند و به سهمیه ی مناطق اضافه می گردد.در نتیجه ظرفیت منطقه بیشتر از ظرفیتی است که ما در ظاهر متوجه آن هستیم.

3) سهمیه ی ایثارگران %25 به بالا

این سهمیه شامل همسران و فرزندان ایثارگر (جانباز %25 به بالا) و آزاده می شود. سهمیه ی این داوطلبان به این صورت است که باید %75 از آخرین رتبه ی قبولی را کسب کرده باشند.این سهمیه تاکنون در کنکور وجود داشته است و در کنکور 99 نیز خواهد بود و درصد آن متغیر است یعنی ممکن است بعد ها تغییر کند؛ ولی در حال حاضر در کنکور امسال (سال 99) همین %75 می باشد.

تحلیل سهمیه ی ایثارگران

اگر ظرفیت رشته ای %100 باشد و 2 نفر از داوطلبان رزمنده در آن رشته به دانشگاه بروند از %98 باقی مانده ، %25 را به بچه های ایثارگران %25 به بالا و یا آزاده اختصاص می دهند.

تفاوت سهمیه 5 درصد و 25 درصد کنکور

حالت اول به این صورت است که چون تعداد %25 خیلی زیاد است پس بسیاری از داوطلبان می توانند که %75 از نمره ی آخرین قبولی را به دست آورند.اما شاید تعداد صندلی برای همه ی آن ها اندازه نباشد پس از میان این داوطلبان ، داوطلب هایی که رتبه ی بهتر آورده اند را قبول می کنند.

حالت دومی نیز وجود دارد که این %25 داوطلب ، نمی توانند %75 نمره قبولی را کسب کنند و یا اصلا انتخاب رشته نمی کنند که در این صورت سهمیه ی باقی مانده از آن ها به داوطلبان %5 تعلق می گیرد.

به طور مثال داوطلبانی که سهمیه %25 یا %5 دارند و رتبه ی خوبی را به دست آورده اند به بنده مراجعه می کنند و می گویند ما رتبه خوبی در کنکور به دست آورده ایم…(مثلا رتبه ی 500 را کسب کرده اند اما این رتبه میان %25 مقایسه می شود…پس مانند داوطلبی که چنین سهمیه ای را نداشته است و همین رتبه را نیز کسب کرده است ارزش نخواهد داشت.)

یا برخی دیگر اعتراض می کنند که مثلا رتبه ی کشوری بهتری از داوطلبانی که سهمیه ی ویژه دارند به دست آورده اند اما رتبه ی آنان در منطقه کمتر شده است و سهمیه ی ویژه به داوطلبان دارای آن سهمیه ،کمک کرده است…

تفاوت رتبه در سهمیه و رتبه ی کلی

کنکوریهای عزیز به این نکته توجه کنید داوطلبانی که سهمیه  25% یا %5 دارند و رتبه بهتری نسبت به شما که سهمیه ندارید ، به دست می آورند؛ در حقیقت در زمان انتخاب رشته هیچ فرقی میان شما با آنان نخواهد بود.به این علت که داوطلبی که رتبه ی بالا و خوبی را میان %25 از رقیبان به دست آورده است با داوطلبی که این رتبه را از میان رقیبان بیشتر کسب کرده است تفاوت دارد.

به طور مثال اگر داوطلبی با سهمیه ی %25 در کنکور تجربی رتبه ی 1000 را به دست آورد ، امکان ندارد بتواند در رشته ی پزشکی یا داندن پزشکی قبول شود اما داوطلبان دیگر با همین رتبه می توانند…مانند تفاوت میان کسی که در یک کلاس 20 نفره شاگرد اول شود ، با کسی که شاگرد اول در یک کلاس 500 نفره می شود!

نکته: نحوه ی محاسبه ی رتبه ی بالا برای انتخاب رشته ، در میان داوطلب هایی که سهمیه دارند، سخت تر از داوطلبان دیگر است.

4) سهمیه ی بهیاران کنکور سراسری

این سهمیه شامل داوطلبانی است که قصد دارند در رشته ی پرستاری قبول شوند. اگر این داوطلبان 3 سال سابقه ی بهیاری داشته باشند برای قبولی در این رشته از سهمیه برخوردار می شوند و سهمیه این داوطلبان پرستاری ، %5 از ظرفیت رشته ی محل پرستاری است.

5) سهمیه ی خانواده ی محترم شهدا و مفقود الاثرها

این سهمیه شامل خواهر ، برادر و همسران و فرزندان شخص شهید و یا مفقود الاثره شده می شود.

سازمان سنجش درباره ی این سهمیه صحبت شفافی نکرده است و فقط به صورت تیتروار عنوان کرده است که 2% مازاد هر آن چه که در دفترچه است ، به این گروه از افراد سهمیه تعلق می گیرد.

6) سهمیه ی کارمندان کنکور

این سهمیه مشمول کارمندان خود سازمان سنجش و دانشگاه های مرتبط با وزرات علوم و بهداشت می شود که برای رشته محل های شبانه %10 سهمیه دارا هستند.(البته به شرطی که کارمندان سنی زیر 35 سال داشته باشند.)

7) سهمیه ی فرزندان هیئت علمی

این سهمیه نیز به فرزندانی که پدر یا مادر آنان به طور مداوم در دانشگاه سراسری یا آزاد جزو هیئت علمی بوده اند، تعلق می گیرد و برای زمان انتخاب رشته است.به این صورت که اگر 90% از آخرین رتبه ی قبولی آخر را کسب کنند می تواند انتقالی بگیرند، و اگر %92.5 از آخرین رتبه را به دست آوردند؛ می توانند تغییر رشته دهند.(دانشگاه آزاد اعلام کرده است که می خواهد اجرای این سهمیه را در این دانشگاه متوقف نماید که اتفاق خوبی است.)

8) سهمیه ی بسیج برای کنکور

سهمیه ی بسیج فعال فقط در دانشگاه آزاد صورت می گیرد.

انواع بهره مندی از امتیازات سهمیه بسیج:

•  بسیج آتی از 1 امتیاز
•  بسیج فعال از 2.5 امتیاز
• عضویت در شورای پایگاه از 3.5 امتیاز
•  عضویت در شورای حوزه از 4.5 امتیاز

برخوردار هستند.(در مجموع باید %99 از رتبه ی آخر باشند.)

9) سهمیه ی اتفاقات

این سهمیه شامل حوادث و بلایای طبیعی از قبیل سیل ، زلزله و طوفان است.به طور مثال با وقوع زلزله ی کرمانشاه ، داوطلبان این ناحیه تا 3 سال از سهمیه اتفاقات برخوردار شدند.( این سهمیه برای زلزله ی کرمانشاه تا کنکور سال 99 پابرجا است.)

سهمیه ی اتفاقات به این صورت است که داوطلب باید برای رشته هایی مانند  پزشکی ، دندان پزشکی و دارو  85% از آخرین نمره ی قبولی، و برای سایر رشته ها  %80  از آخرین نمره درکنکور را به دست آورند.

چند بار میشود از هر سهمیه کنکور استفاده کرد؟

تمام سهمیه هایی که در بالا ذکر شده است و فقط ویژه ی برخی از داوطلبان هستند ، در دانشگاه سراسری(روزانه) ، داوطلب  فقط یک بار مجاز به استفاده از آن ها می باشد ؛ یعنی اگر داوطلبی که مشمول سهمیه است و از آن استفاده کرده است به طور مثال با استفاده از حق سهمیه ی خود در دانشگاهی  قبول شده است ولی به دلایلی وارد آن دانشگاه نشده است و یا حتی اگر ثبت نام نیز نکرده باشد، دیگر برای بار دوم مجاز نیست و نمی تواند که از همان سهمیه استفاده کند.

اما در سایر دانشکاه هایی که سیستم آن ها پولی است (آزاد ، پردیس ، شبانه، غیر انتفایی)، داوطلب برای بار دوم نیز می تواند از سهمیه استفاده کند.

نکته : تعداد داوطلب هایی که سهمیه ی ویژه ای نسبت به سایر داوطلبان داشته اند مانند سهمیه ی ایثار گری، خانوده شهدا ، رزمندگان و … در کنکور در مجموع همان %95 به %5 است.(تاثیر چندانی برای سایر داوطلبان نخواهد داشت.)

چند درصد داوطلبان کنکور از سهمیه داران هستند؟

این نکته قابل کتمان نیست که این مساله درست است که سهمیه ی %25 ایثارگران و یا سهمیه ی خانواده ی شهدا،رزمندگان و … خوب است ؛ اما این بحث که می گویند نصف صندلی دانشگاه ها  توسط افرادی که با سهمیه هستند پر شده است ، دروغ است و تنها باعث ضعیف شدن روحیه ی سایر داوطلب های کنکور می شود.

شاید حتی همین سهمیه ها باعث تضعیف و تنبلی داوطلبانی که مشمول آن ها می شوند، شود و به همین علت رشته ی دلخواه خود را از دست دهند.

توضیح ساده بحث سهمیه ها در آزمون سراسری

به طور کلی در کلام آخر اگر بخواهم قضیه ی استفاده و تاثیر سهمیه در کنکور را به شاگردان انتخاب رشته علیرضا افشار توضیح دهم به این صورت تحلیل می نمایم:

در بحث انتخاب رشته فرض کنید در ابتدا کسی از داوطلبان دارای سهمیه نیست! همه ی داوطلبان بی سهمیه داخل دانشگاه قرار می گیرند…حالا داوطلبانی که از حق سهمیه به هر میزان برخوردار هستند (اگر حد نصاب های ذکر شده را دارا باشند.) ، جایگزین داوطلب هایی که تنها سهمیه ی منطقه را دارند و لب مرز هستند می شوند.

برای اطلاعات کاملتر و دسترسی به ساعت ها آموزش میتوانید در آموزش انتخاب رشته ی کنکور سراسری ۹۹ شرکت کنید.

ویدیو کامل توضیحات استاد علیرضا افشار در مورد سهمیه های در کنکور

دانلود ویدیو آموزشی